مسئله 860- بايد بر زمين يا چيزهايى كه مربوط
به زمين است مانند سنگ و چوب و علف سجده كرد، ولى سجده بر چيزهاى خوراكى مانند
گندم و پوشيدنى مانند پنبه و معدنى مانند طلا و نقره صحيح نيست؛ امّا سجده كردن بر
سنگ‌هاى معدنى مانند سنگ مرمر و سنگ‌هاى سياه اشكال ندارد.
مسئله 861- سجده بر چيزهايى كه از زمين
مىرويد و خوراك حيوان است، مثل علف و كاه صحيح است، بلكه بر مثل برگ درخت مو و
داروهاى خوراكى و بر گياهى كه خوردن آن در بعضى از شهرها معمول است و بر ميوۀ نارس
نيز صحيح است.
صفحه 137
مسئله 862- سجده بر گچ، آهك، آجر، سيمان،
موزائيك و ظروف سفالين و مانند اينها جايز است.
مسئله 863- سجده بر انواع كاغذها نظير دستمال
كاغذى و كاغذ ديوارى و كاغذى كه روى آن نوشته شده است صحيح است.
مسئله 864- براى سجده بهتر از هر چيز تربت
حضرت سيّدالشّهدا«سلام‌الله‌علیه» مىباشد كه موجب قبولى نماز است و روايت شده كه
حجاب‌ها را پاره مىكند و در محضر ربوبى مىرسد، يعنى چيزهايى كه مانع از قبولى
نماز است، به‌واسطۀ سجده كردن بر تربت حضرت ابى‌عبداللَّه الحسين«سلام‌الله‌علیه»
رفع مىشود، بعد از آن، خاك و بعد از خاك سنگ و بعد از سنگ گياه است.
مسئله 865- اگر چيزى كه سجده بر آن صحيح است
ندارد، يا اگر دارد به‌واسطۀ سرما يا گرماى زياد و مانند اينها نمىتواند بر آن
سجده كند، بر هر چيزى كه مىتواند بايد سجده كند.
مسئله 866- اگر در سجدۀ اوّل مهر به پيشانى
بچسبد و بدون اينكه مهر را بردارد دوباره به سجده برود، اشكال ندارد.
مسئله 867- اگر در بين نماز چيزى كه بر آن سجده مىكند گُم
شود و چيزى كه سجده بر آن صحيح است نداشته باشد، چنانچه وقت وسعت دارد، بايد نماز
را بشكند، و اگر وقت تنگ است، بايد به هر چيزى كه مىتواند سجده نمايد.
مسئله 868- مهر يا چيز ديگرى كه بر آن سجده
مىكند بايد پاك باشد؛ ولى اگر مثلاً مهر را روى فرش نجس بگذارد يا يك طرف مهر نجس
باشد و پيشانى را به طرف پاك آن بگذارد اشكال ندارد.
مسئله 869- مهر يا چيز ديگرى كه بر آن سجده
مىكند بايد تميز باشد، پس اگر مهر به قدرى چرك باشد كه پيشانى به خود مهر نرسد،
سجده باطل است؛ ولى اگر مثلاً رنگ مهر تغيير كرده باشد اشكال ندارد.
مسئله 870- هرگاه در حال سجده بفهمد پيشانى
را بر چيزى گذاشته كه سجده بر آن باطل است، اگر ممكن باشد بايد پيشانى را از روى
آن به روى چيزى كه سجده بر آن صحيح است بكشد و اگر ممكن نيست، چنانچه وقت وسعت
دارد بايد نماز را بشكند، و اگر وقت تنگ است، نماز را تمام كند و نماز او صحيح
است.
مسئله 871- اگر بعد از سجده بفهمد پيشانى را
روى چيزى گذاشته كه سجده بر آن باطل است، اشكال ندارد.
صفحه 138
مسئله 872- سجده كردن براى غير خداوند متعال
به قصد عبادت حرام است، و بعضى از مردم كه مقابل قبر امامان«سلام‌الله‌علیهم»
پيشانى را بر زمين مىگذارند، چون براى تعظيم است نه عبادت، اشكال ندارد.